Samengesteld door Marc Verhoeven 7-1-2023, zie daar links
Alle Schriftaanhalingen komen uit de Statenvertaling (HSV)
Narcisme. Wat is het?
Narcisme wordt gedefinieerd als overmatige focus op of bewondering voor zichzelf, de eigen persoon, het eigen imago. Een narcistische persoonlijkheid is een mentale houding
waarbij een persoon een opgeblazen gevoel heeft van zijn eigen belangrijkheid, zonder realistisch zelfbeeld, met een diepe behoefte aan overmatige aandacht en bewondering, invloed en macht, en met een gebrek aan gemeende empathie voor anderen. Hij kan niet overweg met terechte kritiek. Het is geen psychische ziekte maar een zondenatuur. Narcisten onderwerpen zich niet aan enig gezag buiten henzelf.
De oorsprong
Satan was de eerste narcist. Hij werd door God geschapen als een cherub (Ezechiël 28:14-
16). Hij was volmaakt in zijn wandel en vanwege zijn schoonheid werd zijn hart hoogmoedig (Ezechiël 28:15, 17). En hij verhief zichzelf en besloot te proberen God te ontzetten.
De Bijbel beschrijft zijn staat: ” Vanwege uw schoonheid werd uw hart hoogmoedig, u
richtte uw wijsheid te gronde vanwege uw luister” (Ezechiël 28:17). “En ú zei in uw hart: Ik
zal opstijgen naar de hemel; tot boven Gods sterren … ik zal mij gelijkstellen met de Allerhoogste” (Jesaja 14:13, 14). Zie bij deze link een pdf
Trots en Hoogmoed leidden tot Satans val (Spreuken 16:18). Na de schepping van de mens
was Satan in staat om de mensheid te misleiden. En zo kwam de zonde onze aarde binnen
en verdoemde haar tot de eeuwige dood (Romeinen 5:12).
Door de zondeval worden mensen in zonde geboren en vandaar het voorkomen van egocentrisme en narcisme. Een van de tekenen van het einde is dat mensen liefhebbers van
zichzelf zullen zijn (2 Timotheüs 3:2-8). Het liefhebben van jezelf is de antithese van de
ware christelijke geest van onzelfzuchtigheid (1 Korinthiërs 13:5) en zachtmoedigheid (Mattheüs 5:5). Maar Filippenzen 2:4 leert ons: “Laat eenieder niet alleen oog hebben voor wat
van hemzelf is, maar laat eenieder ook oog hebben voor wat van anderen is”.2
Bij wie zien we narcisme?
Narcisme is een zwaar zondig gedrag. Dictators zijn narcisten, grote leiders zijn vaak narcisten, de duivel zelf is een uitgesproken narcist, zoals we zagen. Ook christenen kunnen narcisme vertonen, vooral leiders. Men zou kunnen zeggen dat er geen kerk in de wereld is die
geen narcist ergens tussen haar muren heeft. Het kan een voorganger, ouderling of diaken
zijn, maar het kan zelfs gewoon een lid zijn.
Bekering nodig
Fervente narcistische christenen kunnen mogelijk niet wedergeboren zijn. Wedergeborenen onderscheiden zonde, en eerst en vooral zonde bij henzelf! De Heilige Geest overtuigt
immers van zonde (Johannes 16:8). Een narcist hoort zich te bekeren van zijn zonde, maar
als hij dat niet doet dan kunnen we vrezen dat we niet met een christen te maken hebben.
Als zij zich niet bekeren staan zij nog steeds in een positie van rebellie.
Als narcisten weigeren verantwoordelijkheid te nemen voor enig wangedrag, en in plaats
daarvan alles afschuiven op wie ze ook maar de schuld kunnen geven, staat dit hen niet toe
om als bekeerd aangemerkt te worden. Zij zijn dan nog steeds opstandelingen. Ze hebben
dingen niet rechtgezet met de persoon of personen die ze onrecht hebben aangedaan of de
personen die ze de schuld hebben gegeven.
Eenheid met God
Vaak gebruikt de spirituele narcist God eigenlijk als een manier om te krijgen wat hij wil. Er zijn
verschillende manieren waarop ze dit doen. Ze overtuigen zichzelf er vooral van dat ze op dezelfde golflengte zitten als God. Dus als ze je willen overtuigen van iets, dan zullen ze het laten
klinken alsof zij en God allebei hetzelfde denken. Ze geven je een boodschap rechtstreeks van
God. Wanneer ze hun zaak op deze manier communiceren, staat dit niemand toe om er een argument of verdediging tegen te hebben. Ze zijn er zo van overtuigd hoezeer God het met hen
eens is dat als je op welke manier dan ook tegenwerkt, je tegen God Zelf ingaat.
Narcisten zullen God en de Bijbel als wapen gebruiken, want welke ware christen kan ertegen
argumenteren? Ze zullen Bijbelverzen gebruiken voor controle in plaats van verrijking. Ze zullen
de Schrift verdraaien om aan te sluiten bij hun omstandigheden en wat ze je proberen te overtuigen om te doen. En ze zullen geschokt zijn als je niet zomaar zonder vragen zou gehoorzamen.
Zij hebben alle geschikte woorden en verzen geleerd te gebruiken om het te laten lijken alsof zij
het werk van God doen. Over het algemeen zal de hele kerk hem zien als een verbazingwekkende christen en een groot leider in de kerk.
Uitkijken voor wangedrag
Niemand weet wat er in het hart van andere mensen is, dus we kunnen de eeuwige status
van anderen niet zeker weten. Maar Romeinen 16:17-18 zegt: “En ik roep u ertoe op, broeders, hen in het oog te houden die onenigheden teweegbrengen en struikelblokken opwerpen tegen het onderricht dat u hebt ontvangen, en keer u van hen af. Want zulke mensen
dienen niet onze Heere Jezus Christus, maar hun eigen buik, en door fraaie woorden en
mooie praat bedriegen zij de harten van de argeloze mensen”.
Zeker goed uitkijken wanneer een narcist een wolf in schaapskleren blijkt te zijn (Mattheüs
7:15-23), of iemand die een andere leer brengt, en die verwaand is. 1 Timotheüs 6:3-5 leert
ons dat we ons moeten afwenden van zulke mensen: “Als iemand een andere leer brengt en
zich niet houdt aan de gezonde woorden van onze Heere Jezus Christus en aan de leer die
in overeenstemming is met de godsvrucht, 4 dan is hij verwaand, weet niets, maar heeft een3
ziekelijke neiging tot twistvragen en woordenstrijd. Daaruit komen voort: afgunst, ruzie,
lasteringen en kwaadaardige verdachtmakingen, 5 voortdurend geruzie van mensen die een
verdorven gezindheid hebben en beroofd zijn van de waarheid, omdat zij denken dat de
godsvrucht een bron van winst is. Wend u af van dit soort mensen.